Hoe kun je het beste je platen schoonmaken?

Om te zorgen dat je platen het beste klinken is het natuurlijk belangrijk dat ze goed schoon zijn. Maar hoe krijg je je platen nou het beste schoon, wanneer moet je schoonmaken en hoe weet je dat ze schoon zijn? Daar gaan we in dit artikel iets dieper op in.

Wanneer moet je je platen schoonmaken?

Eigenlijk is het antwoord op deze vraag onder te verdelen in twee categorieën. Namelijk het stofvrij maken van de plaat en het daadwerkelijk wassen ervan. Het eerste punt, het stofvrij maken dient voor iedere luisterbeurt te gebeuren, dit heeft gelukkig ook allemaal niet zoveel om handen, het enige dat hoeft te gebeuren is dat je even een platenborstel over de af te spelen zijde van de plaat haalt.

Het wassen van de plaat is een iets ander verhaal, dit hoeft zeker niet voor iedere speelbeurt te gebeuren. Maar bij zowel nieuwe als tweedehands platen is het aan te raden om dit direct na het ontvangen van de plaat te doen. Dat dit voor tweedehands platen het geval is zal niemand verbazen, echter wordt dit bij nieuwe platen meestal niet verwacht. Wij krijgen dan ook vaak de vraag waarom dit dan toch wel moet gebeuren bij nieuwe platen. Het antwoord daarop is eigenlijk heel eenvoudig, in de platenpers wordt gebruik gemaakt van een “losser” die ervoor zorgt dat de plaat niet aan de pers kan blijven kleven. Dit is erg handig, maar heeft als nadeel dat er residu van de losser in de groeven achter kan blijven. Dit heeft een negatief effect op het geluid en detail dat je uiteindelijk kunt horen bij het afspelen.

Misschien ken je het ook wel, je hebt een nieuwe plaat gekocht, maar toch klinkt hij erg dof, in dat geval kan een goede wasbeurt soms uitkomst bieden. Groot voordeel is dat een wasbeurt de plaat ook meteen antistatisch maakt.

Wanneer je je platen eenmaal hebt gewassen en je er zorgvuldig mee omgaat (bij voorkeur ook door ze op te bergen in antistatische binnenhoezen) zul je ze niet zo gauw weer hoeven te wassen.

Hoe kun je je platen het best wassen/ schoonmaken?

Het stofvrij maken van een plaat voor het afspelen is, zoals eerder geschreven, heel eenvoudig. Je hoeft enkel even een borsteltje op de plaat te houden terwijl hij draait. Let hierbij op dat je geen druk uitoefent op het borsteltje. Wanneer je het borsteltje van de plaat af wilt halen kun je hem het beste langzaam tegen de draairichting in van de plaat af schuiven.

Persoonlijk ben ik voor het stofvrij maken van mijn platen groot fan van de Tonar Dustaway platenborstel. De antistatische haren en het fluweel dat het stof ook echt van de plaat “oppakt” vormen een geweldige combinatie.

Platen wassen met een platenwasmachine

Het wassen is een iets ingewikkelder verhaal. Als eerste is het natuurlijk van belang dat je een platenwasmachine tot je beschikking hebt, voorbeelden hiervan zijn de Knosti Disco Antistat (mkI en mkII), de Moth RCM MKII en Clearaudio Matrix. De eerste is een handmatige platenwasmachine en daardoor erg vriendelijk geprijsd, de laatste twee zijn automatische platenwasmachines en daardoor ook iets duurder. Het voordeel van deze automatische platenwasmachines is dat ze ook gebruik maken van een afzuigingsmechanischme waardoor je een absoluut schone plaat zult krijgen. Bij de Knosti moeten de platen drogen aan de lucht waardoor er soms wel eens vlekken van het drogen achter kunnen blijven.

Schoonmaakvloeistoffen voor een platenwasmachine

Voor het wassen is er dan natuurlijk ook nog de vloeistof. Hierbij kun je kiezen voor de kant-en-klaar leverbare vloeistoffen of je kunt het zelf maken. In het eerste geval moet je goed opletten dat deze vloeistoffen in sommige gevallen nog opgelost moeten worden in gedestilleerd water. Ook bevatten de kant en klare schoonmaakvloeistoffen soms alcohol, dit mag je in geen geval gebruiken op gevoelige 78 toeren platen!

Het zelf maken van de vloeistof is ook absoluut geen rocket science. Hiervoor heb je eigenlijk maar twee bestanddelen nodig; afwasmiddel en gedestilleerd water. Het enige wat je hoe te doen is enkele druppels afwasmiddel in de fles gedestilleerd water oplossen. Het beste kun je hiervoor een natuurlijk en mild afwasmiddel gebruiken, te denken valt bijvoorbeeld aan afwasmiddel van Sonnett.

Voor het verspreiden van de schoonmaakvloeistof heb je natuurlijk ook nog een borstel nodig. De Knosti Disco Antistat maakt gebruik van ingebouwde borstels, hierbij hoef je je dus geen zorgen te maken over het te gebruiken borsteltje. Bij de automatische machines zul je echter wel een een los borsteltje moeten gebruiken, hierbij raad ik altijd aan om te gaan voor een exemplaar met fluweel. Deze zijn mooi zacht en komen erg goed in de groef. Je kunt dan bijvoorbeeld denken aan de Tonar Classic platenborstel of Clearaudio Pure Groove.

Je krijgt uiteindelijk het beste resultaat als je tijdens het wassen de plaat zowel linksom als rechtsom laat draaien. Dit zorgt ervoor dat al het vuil zo goed mogelijk wordt meegenomen. Wanneer je de plaat maar een kant op laat draaien zal er toch nog iets vuil achter kunnen blijven in de groeven.

Let op: voordat je met de vloeistof aan de slag gaat moet je ook eerst zorgen dat je je plaat op de “eenvoudige wijze” stofvrij hebt gemaakt. Zorg er ook voor dat je voor de droge en natte schoonmaakstappen aparte borsteltjes hebt.

Vond je dit interessant? Volg ons dan, via onderstaande kanalen.